SEDEX
SEDEX SMETANedir ?
SMETA, SEDEX üyesi şirketlerin tesislerini ve tedarikçilerinin tedarik zincirlerindeki çalışma koşullarını anlamalarını sağlayan sosyal denetim metodudur. SEDEX ve SMETA bazen beraber bazen de ayrı olarak kullanılabilmektedir. SEDEX (Tedarikçi Etik Veri Değişimi) kâr amacı gütmeyen bir organizasyon olup küresel tedarik zincirlerindeki sorumlu ve etik iş uygulamalarında iyileştirmeler sağlamayı amaçlamaktadır. SMETA (Sedex Üyeleri Etik Ticaret Denetimi) ise SEDEX üyeliği tarafından oluşturulan bir denetim metodudur.
DÖKÜMANLAR
- SMETA Uygulama Rehberi
- SMETA Ölçüm Kriterleri
- SMETA Denetim Raporu
- SMETA Eylem Planı Raporu (CAPR)
SMETA, denetleme standardı olarak Etik Ticaret Girişimi’nin (ETI) prensiplerini ve yerel yasaları esas almaktadır. Bilindiği üzere, ETI, dünya çapında işçilerin yaşamlarını iyileştirmek için bir araya gelen şirketler, sendikalar ve gönüllü kuruluşlardan oluşan birberaberliktir. SMETA SEDEX ayrıca, uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) sözleşmelerine uygun olacak şekilde diğer denetim metodlarıyla beraber de kullanılabilir.
SMETA SEDEX Denetimi Nedir?
SMETA denetimlerinde tedarikçilerin sosyal çalışmaları küresel iş, işçi ve işveren standartları referans alınarak değerlendirilmektedir. SEDEX SMETA iyi uygulama rehberi, denetimlerin planlanmasını, yürütülmesini de dokümante edilmesi ile ilgili adımları açıklamaktadır. Bu doküman, SEDEX üyelerinin, kullanılan standartları ve protokolleri güvenli ve şeffaf bir şekilde paylaşabileceği tutarlı bir küresel denetim prosedürü sağlamak için oluşturulmuştur. Bu bağlamda, ikili ve dörtlü olmak üzere iki farklı SEDEX SMETA denetiminin olduğunu söyleyebiliriz.
SEDEX SMETA denetiminde işletme bünyesinde şu krıterlere göre incelemeler yapılmaktadır.
- Çalışma standartları
- Sağlık ve güvenlik
- Diğer konular
- UNGP’yi (Birleşmiş Milletler İş Dünyası ve İnsan Hakları Rehber İlkeleri) kapsayan evrensel haklar
- Yönetim sistemleri
- Çalışma hakkı
- Taşeronluk ve evden çalışma
- Çevre (kısaltılmış)
Dörtlü SEDEX SMETA denetimi, yukarıdaki konularla beraber şu başlıkları içermektedir:
- Çevre (genişletilmiş)
- İş etiği
Denetimleri, SMETA denetimleri gerçekleştirme yetkisine sahip bağımsız üçüncü taraf şirketleri tarafından yapılabilmektedir. SMETA denetimleri özetle şu adımlardan oluşmaktadır:
-Açılış toplantıları
-Denetleme
- Doküman analizleri
- Tesis turları
- Yönetimle görüşmeler
- Çalışanlarla görüşmeler (grup ve / veya bireysel olarak)
- Düzeltici eylem planı raporunun hazırlanması
- Kapanış toplantıları
SMETA denetimlerinden geçip sosyal uygunluk performansını sertifikalandırmak isteyen işletmelerin bu süreçte danışmanlık hizmeti alması tavsiye edilmektedir. SEDEX SMETA ile ilgili tüm süreçler ve kritik noktalar hakkında bilgi ve tecrübe sahibi olan danışmanlık firmaları, şirketlerin çok önemli bir kurumsal sürdürülebilirlik ve sosyal sorumluluk misyonunu yerine getirmesine de yardımcı olmaktadır.
SMETA Denetimlerinin Faydaları
SEDEX SMETA denetimleri, tedarikçilerin çalışma koşullarının yerinde incelenmesini sağlamaktadır. Bu bağlamda, ücret politikaları, çalışma saatleri, işçilere yapılan muameleler, dinlenme süreleri, sağlık ve güvenlik koşulları vs ile ilgili birçok konu denetlenmektedir. Şirketler SMETA denetimleri sayesinde doğru tedarikçileri seçebilmekte ve bu seçimi yaparken uluslararası düzeyde geçerli sosyal uygunluk kriterlerini referans almış olmaktadır. SMETA’nın en önemli avantajlarından biri de denetim sonuçlarının SEDEX platformu üzerinden birden fazla alıcıyla paylaşılabilmesidir. Böylelikle, SEDEX üyesi şirketler, yeni denetimler yapılmasına gerek duymadan bir tedarikçinin sosyal uygunluk performansı hakkında bilgi sahibi olabilmektedir.
